atheoi.ORG

Πολύς ντόρος έχει γίνει σχετικά με τον χαρακτήρα του μαθήματος των θρησκευτικών. Είναι τελικά υποχρεωτικό το μάθημα ή όχι; Ιδού η δική μου ταπεινή προσπάθεια απάντησης του ερωτήματος.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο 104071/Γ2/4.8.2008 (τα έντονα γράμματα δικά μου), απλά τα πράγματα. Υποχρεωτική διδασκαλία: Ναί:

α) Το μάθημα των Θρησκευτικών διδάσκεται σε όλες τις σχολικές μονάδες της Πωτοβάθμιας και Δευτεροβάδμιας Εκπαίδευσης, σύμφωνα με τα επίσημα υποχρεωτικά Αναλυτικά και Ωρολόγια Προγράμματα που έχουν καθορισθεί από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Από την ίδια εγκύκλιο. Υποχρεωτική παρακολούθηση: Όχι:

β) Για τους γονείς των ανήλικων μαθητών ή τους ίδιους τους μαθητές, εάν είναι ενήλικοι, που για λόγους συνείδησης δεν επιθυμούν να παρακολουθήσουν το μάθημα των Θρησκευτικών, δεν είναι αναγκαία η αιτιολόγηση της άρνησης στην υπεύθυνη δήλωση που απαιτείται. Διαδικασία άλλωστε που ακολουθείται στην πρωτοβάθμια εκπαίδεθση για πάρα πολλά χρόνια.

Άρα, με την ισχύουσα κατάσταση, ναι μεν το υπουργείο έχει υποχρέωση να φροντίζει για την διδασκαλία του μαθήματος σε όλα τα σχολεία, αλλά οι μαθητές δεν έχουν καμμία υποχρέωση να το παρακολουθούν εφ’όσον δεν το επιθυμούν.

Μια εύλογη ερώτηση είναι: Τι συμβαίνει αν μια ολόκληρη τάξη ή τμήμα αποφασίσει να πάρει απαλλαγή; Εκεί τι προβλέπεται; Έχει συμβεί ακόμα κάτι τέτοιο στα χρονικά; Για όσους ενδιαφέρονται να βάλουν το λιθαράκι τους ώστε να γίνει ο στόχος πραγματικότητα, υπάρχει εδώ η έτοιμη αίτηση απαλλαγής για εκτύπωση και συμπλήρωση.

ΥΓ1 Έσβησα κατά λάθος τα προηγούμενα 20 σχόλια. Ζητώ ταπεινά συγγνώμη από τους σχολιαστές.
ΥΓ2 Γίνεται ενδιαφέρουσα συζήτηση στο ιστολόγιο του φίλου Διαγόρα σχετικά με την δημιουργία συλλογικής προσπάθειας άθεων / άθρησκων / ορθολογιστών / σκεπτικιστών / υπέρμαχων του κοσμικού κράτους.

Επ’ευκαιρία της πρόσφατης ανακοίνωσης του Συνηγόρου του Πολίτη σχετικά με το δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών, παραθέτω το καίριο κομμάτι-κοινώς «το ζουμί» (υπογραμμίσεις και έντονα του Συνηγόρου):

Σύμφωνα με τις ισχύουσες πρόσφατες εγκυκλίους του ΥΠ.Ε.Π.Θ. (συγκεκριμένα, τις 91109/Γ2/10.7.2008 και 104071/Γ2/4.8.2008), οι οποίες δεν θέτουν νέο κανόνα, αλλά απλά ερμηνεύουν τον νόμο, οι μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μπορούν να απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών, εφόσον οι γονείς ή κηδεμόνες τους (όταν οι μαθητές είναι ανήλικοι) ή οι ίδιοι οι μαθητές (όταν είναι ενήλικοι) υπογράψουν και προσκομίσουν στο σχολείο υπεύθυνη δήλωση, στην οποία θα αναφέρουν την επιθυμία απαλλαγής τους γ ι α λ ό γ ο υ ς σ υ ν ε ί δ η σ η ς , χωρίς να δηλώνεται ο λόγος της συγκεκριμένης αυτής επιλογής.

Πηγή: Κείμενο ανακοίνωσης 17/11/2008. Δείτε επίσης την σχετική επιστολή που εστάλη στο ΥπΕΠΘ.

Με λίγα λόγια ο Συνήγορος του Πολίτη επαληθεύει τα δημοσιεύματα που είχαν βγει τον Αύγουστο σχετικά με τις νέες εγκυκλίους του Υπουργείου στα οποία είχα αναφερθεί εδώ.

Για του λόγου το αληθές παραθέτω με τη σειρά μου από την εγκύκλιο 91109/Γ2/10.7.2008:

Ύστερα από την υποβολή ερωτημάτων σχετικά με το θέμα της απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών, σας κάνουμε γνωστό ότι για την απαλλαγή αυτή απαιτείται υπεύθυνη δήλωση κηδεμόνα του μαθητή αν είναι ανήλικος ή του ιδίου αν είναι ενήλικος, στην οποία θα ανφέρεται επιθυμία απαλλαγής, χωρίς να δηλώνεται ο λόγος της συγκεκριμένης επιλογής.

Αλλά και από την εγκύκλιο 104071/Γ2/4.8.2008 που ακολούθησε άμεσα:

Για τους γονείς των ανήλικων μαθητών ή τους ίδιους τους μαθητές, εάν είναι ενήλικοι, που για λόγους συνείδησης δεν επιθυμούν να παρακολουθήσουν το μάθημα των Θρησκευτικών, δεν είναι αναγκαία η αιτιολόγηση της άρνησης στην υπεύθυνη δήλωση που απαιτείται. Διαδικασία άλλωστε που ακολουθείται στην πρωτοβάθμια εκπαίδεθση για πάρα πολλά χρόνια.

Μπορείτε να βρείτε ολόκληρη την εγκύκλιο 91109/Γ2/10.7.2008 εδώ και εδώ φιλοξενούμενη στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο και τον Συνήγορο του Πολίτη αντίστοιχα. Ομοίως η 104071/Γ2/4.8.2008 διαθέσιμη εδώ και εδώ. Υπάρχει και η εγκύκλιος Φ12/977/109744/Γ1 από τις 26.8.2008 που αναφέρεται στην απασχόληση όσων μαθητών απαλάσσονται εδώ.

Με όλα αυτά αλλάζει τίποτα για τους μαθητές και τους γονείς που θέλουν τα παιδιά τους να απαλλαγούν από τη διδασκαλία θρησκευτικών; Στην ουσία όχι. Για όσους ενδιαφέρονται, στην σελίδα της απαλλαγής από το μάθημα θρησκευτικών φιλοξενείται ανανεωμένο υπόδειγμα δήλωσης έτοιμο για συμπλήρωση και υπογραφή.

H αναγνώστρια Μαρίνα μου έστειλε την παρακάτω επιστολή πριν από μερικές μέρες. Την δημοσιεύω αυτούσια για όποιον γνωρίζει κάτι για να την βοηθήσει.

Απέναντι από την πολυκατοικία όπου μένω υπάρχει μία εκκλησία Παλαιοημερολογιτών. Εδώ και δύο περίπου μήνες, κάθε Σάββατο και Κυριακή πρωί, χτυπάει η καμπάνα κάθε μισή ώρα, τουλάχιστον 3 φορές και από τουλάχιστον 1 λεπτό τη φορά. Και όλα αυτά μεταξύ 7:00 με 9:30. Ζω με τον φίλο μου και δουλεύουμε πολλές ώρες κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, με αποτέλεσμα να περιμένουμε το Σαββατοκύριακο για λίγες ώρες ξεκούρασης.

Την Κυριακή 7/9, η καμπάνα της εκκλησίας χτύπησε φυσικά και αποφασίσαμε να κάνουμε την προσπάθεια μετά το τέλος της λειτουργίας, να μιλήσουμε με τον παπά, μήπως και βγάζαμε κάποια άκρη. Πήγαμε λοιπόν και στο προαύλιο καθόντουσαν δύο μεσήλικα άτομα (ένας άντρας και μία γυναίκα) οι οποίοι μας είπαν ότι ο παπάς δεν μπορούσε να μας μιλήσει εκείνη τη στιγμή. Άρχισα τότε να τους ρωτάω (πολύ ήρεμα και ψύχραιμα) για πιο λόγο το τελευταίο διάστημα χτυπάει η καμπάνα τόσο συχνά και με τόση διάρκεια και μάλιστα το Σαββατοκύριακο, ζητώντας παράλληλα να δείξουν λίγη κατανόηση για τους κατοίκους που θέλουν να κοιμηθούν το πρωί.

Και τότε φυσικά ξεκίνησαν τα όργανα. Η καμπάνα σύμφωνα με τον κύριο «καμπανιάρη» (δεν ξέρω πώς αλλιώς να τον ονομάσω!) χτυπάει «άνωθεν», δηλαδή στην γειτονιά μου κάθε μέρα γίνεται και ένα θαύμα! Ο Θεός όχι απλά υπάρχει αλλά κατεβαίνει από τα ουράνια και βαράει την καμπάνα! Όπως «άνωθεν» έγιναν και τα υπόλοιπα σκηνικά, δηλαδή βγήκε από την εκκλησία ένας «καλός και πιστός χριστιανός» και απείλησε τον φίλο μου ότι «θα του χώσει μπουνιά επειδή του διέκοψε την προσευχή». Η προσευχή φυσικά είναι πιο σημαντική από τον σεβασμό προς τον συνάνθρωπο, τον οποίο παρεμπιπτόντως πρεσβεύει με τόσο σθένος η χριστιανική θρησκεία κατά τα άλλα! «Άνωθεν» επίσης, ήταν και οι βρισιές που ακούσαμε (είναι θεϊκές όμως, δεν πρέπει να παραπονιόμαστε!) καθώς και η εκδικητική ατάκα ότι τώρα που το κάναμε θέμα θα χτυπάνε περισσότερο την καμπάνα.

Για να μην μακρηγορώ, μετά τον διαπληκτισμό πήγαμε στο αστυνομικό τμήμα όπου ο αξιωματικός μας είπε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για την καμπάνα, παρά μόνο να υποβάλλουμε μήνυση για εξύβριση και απειλή. Και όλο αυτό επειδή παρακάλεσα να δείξουν λίγη κατανόηση για ανθρώπους σαν εμάς που περιμένουμε το Σαββατοκύριακο για μερικές ώρες ηρεμίας και ξεκούρασης.

Θα ήθελα να σε ρωτήσω αν γνωρίζεις τι θα μπορούσαμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση. Ξέρω ότι οι ώρες για τις οποίες μιλάω (7:00 με 9:30) δεν είναι ώρες κοινής ησυχίας, έχω βρει όμως κάποια δεδικασμένα που δικαιώνουν άτομα που κατήγγειλαν ηχορύπανση από καμπάνα εκκλησίας.

Επίσης, σε περίπτωση που θα χρειαστεί (για εμένα βέβαια είναι σχεδόν σίγουρο) να κινηθούμε νομικά, θα ήθελα να σου ζητήσω αν ξέρεις να μας συστήσεις κάποιο δικηγόρο στην Αθήνα ο οποίος να έχει τη διάθεση πάνω απ’όλα να ασχοληθεί με την υπόθεσή μας και να έχει κάποια εμπειρία σε θρησκευτικά και εκκλησιαστικά θέματα καθώς και στην νομοθεσία που τα διέπει.

Τελειώνοντας το email μου θα ήθελα απλά να επισημάνω ότι το να μου επιβάλει κάποιος τον ήχο από την καμπάνα της θρησκείας του το θεωρώ υπέρτατο φασισμό. Σέβομαι απόλυτα το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να πιστεύει σε ότι και σε όποιον νομίζει αλλά θέλω και οι άλλοι να σέβονται το δικαίωμά μου να προστατεύσω την ποιότητα της ζωής μου.

Για το Υπ. Παιδείας προφανώς ισχύει το αρχαίο ρητό «η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης». Σε πρόσφατη εγκύκλιο που βγήκε σήμερα σε δημοσιότητα προς τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τονίζεται ότι για την απαλλαγή από το μάθημα θρησκευτικών:

απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του κηδεμόνα του μαθητή αν είναι ανήλικος ή του ιδίου αν είναι ενήλικος, στην οποία θα αναφέρεται η επιθυμία απαλλαγής, χωρίς να δηλώνεται ο λόγος της συγκεκριμένης επιλογής

Επιβεβαιώνει ο υπουργός δηλαδή ακριβώς αυτό που λέμε εδώ στο atheoi.ORG εδώ και σχεδόν ένα χρόνο για το δικαίωμα απαλλαγής όλων των μαθητών από την προσευχή, τους εκκλησιασμούς, και βέβαια τα μάθημα θρησκευτικών. Στο https://atheoi.org/apallagi υπάρχει όλη η σχετική πληροφόρηση μαζί με έτοιμο υπόδειγμα δήλωσης σε μορφή .doc και .pdf για εκτύπωση και υπογραφή από τον γονέα.

Ο Υπουργός Παιδείας Ευρ. Στυλιανίδης με την νέα εγκύκλιο για την απαλλαγή από τα θρησκευτικά

Το αρχικό μου άρθρο για το θέμα εδώ που περιέχει τις προηγούμενες εγκυκλίους, αποφάσεις, και δελτία τύπου. Προσωπική μου άποψη ότι η νέα εγκύκλιος δεν προσφέρει ουσιαστικά κάτι νεότερο, αλλά η αυξημένη δημοσιότητα είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη!

Αναφορές ΜΜΕ: Ελευθεροτυπία, Τα Νέα, Έθνος, cosmos.gr, Pathfinder, in.gr, Ημερησία, Αθήνα 9.84, Καθημερινή

Κυκλοφόρησε σήμερα με ελληνικό τίτλο Και ο Άνθρωπος Έπλασε τους Θεούς από τις Εκδόσεις Βάνιας το βιβλίο του Pascal Boyer: Religion Explained. Αναρτώ εξώφυλλο και σύνδεσμο σε βιβλιοπωλείο μόλις είναι διαθέσιμα.

Μπορείτε να αγοράσετε το βιβλίο εδώ.

Πείτε με λίγο κυνικό αλλά δεν καταντάμε λίγο γραφικοί σαν λαός να ασχολούμαστε τόσο επίμονα με οποιαδήποτε προβολή της χώρας μας στο εξωτερικό; Ταινία νά’ναι και ότι νά’ναι. Ο λοχαγός Κορέλι και τα ρεπορτάζ με τα γυρίσματα στην Κεφαλλονία, το 300 με τους εικονογραφημένους Σπαρτιάτες του Λεωνίδα, ακόμα και η προβλέψιμη σαχλαμάρα της Νία Βάρνταλος καταναλώθηκαν μαζικά από το Ελληνικό κοινό.

Έλλάδα και Χόλιγουντ να μπουν στην ίδια πρόταση φτάνει και περισσεύει για να μας ανέβει το εθνικό συναίσθημα. Τώρα ετοιμαζόμαστε εναγωνίως για τη πρεμιέρα του Mamma Mia -από το ίδιο studio πουπροσφάτως παρήγαγε το Kung Fu Panda και τον συνταξιούχο Indiana Jones. Όπως μας ενημερώνει το in.gr για την χτεσινή συνέντευξη τύπου (τα έντονα γράμματα δικά μου):

Περισσότεροι από 200 δημοσιογράφοι (ανάμεσά τους και Αμερικανοί) μίλησαν με τους συντελεστές για την εμπειρία των γυρισμάτων

Σαν καλά πρόβατα θα πάμε μπουλούκι να δούμε πρώτοι απ’όλους στον κόσμο την τόσο πια σπουδαία ταινία επειδή δείχνει τους ίδιους ακριβοπληρωμένους αστέρες που τρώμε στη μάπα στη μία μέτρια ταινία μετά την άλλη…αλλά αυτή τη φορά με την επιπλέον ευχαρίστηση ότι θα έχουν φόντο τις Σποράδες.

Το φαινόμενο δεν αξίζει ούτε καν τον χαρακτηρισμό «ναρκισσισμός.» Ο νάρκισσος τουλάχιστον αυτοεξετάζεται καμμιά φορά. Όχι, ο Έλληνας έχει χρόνιο σύνδρομο εθνικού κουτσομπολισμού. Το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να ασχολούμαστε συνεχώς με αυτά που άλλοι λένε για εμάς. Όπως μας ενοχλεί ιδιαίτερα όταν γινόμαστε «διεθνώς ρεζίλι» έτσι ακριβώς τη βρίσκουμε όποτε αντιληφθούμε διεθνή θαυμασμό. Σαν καλοί κουτσομπόλοι το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι η διατήρηση της καλής μας φήμης.