O αναγνώστης κος. Αντώνης Πολίτης ανάρτησε το παρακάτω μύνημα σαν σχόλιο στη σελίδα της απαλλαγής από το μάθημα θρησκευτικών. Το θεώρησα αρκετά ενδιαφέρον και είπα να το αναπαράγω σαν αυτούσιο άρθρο δίνοντας έτσι την ευκαιρία για κουβέντα συγκεκριμένη επί αυτού χωρίς να χαλάσει η ροή της άλλης σελίδας:
———
Είχα πάρει απαλλαγή το 2000 περίπου όταν ήμουν στην τρίτη λυκείου. Μια γραπτή δήλωση από έναν από τους γονείς αρκούσε (του στυλ: το παιδί μου δεν θα παρακολουθήσει τα θρησκευτικά). Έχουν δίκιο τα παιδιά που σκέφτονται να το κάνουν άλλα φοβούνται ή ντρέπονται αν και πιστεύω ότι μετά από λίγα χρόνια θα νιώθουν περήφανα.
Δεν θα πρέπει να το βλέπουν χρησιμοθηρικά όμως κατά τη γνώμη μου. Να μην το κάνουν για να πάνε σπίτι ή για να “κερδίσουν” μια κενή ώρα. Εγώ ενώ είχα πάρει απαλλαγή ζητούσα την άδεια να κάθομαι μέσα στην αίθουσα και να κάνω ερωτήσεις (όχι κακοπροαίρετες!). Και είχε ενδιαφέρον!
Κάποια επιχειρήματα για τα παιδιά που ίσως ταλαντεύονται για να πάρουν την απόφαση:
1. απαλλαγή γιατί το μάθημα των θρησκευτικών του ελληνικού σχολίου εμπεριέχει φιλοσοφίες ξεπερασμένες από αιώνες (ενδεικτικά: πίστη σε υπερφυσικές δυνάμεις, πίστη στην σταθερότητα και την αναλλοιώτητα του κόσμου) που οδηγούν αναπόδραστα σε συγκεκριμένες πρακτικές στη ζωή: υποταγή, μοιρολατρία, συμβιβασμό, δογματισμό, και τελικά στη διανοητική ένδεια, δηλαδή όλα τα χαρακτηριστικά του αχρείου.
2. απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών ως ένδειξη αντίστασης και διαμαρτυρίας γιατί το μάθημα παραβιάζει παράφορα τις προσωπικές ελευθερίες των Ελλήνων μαθητών, αλλά και χιλιάδων άλλων που δεν έχουν καν το προνόμιο να είναι Έλληνες ΧΟ! (η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στην Ευρώπη που προσηλυτίζει τόσο βάναυσα τους μαθητές της. Διαβάστε το σχετικό βιβλίο της ‘Εύης Ζαμπέτα http://www.perizitito.gr/product.php?productid=58159&page=1)
3. απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών γιατί είναι ριζικά ασυμβίβαστο με όλα τα μαθήματα των θετικών (ή εμπειρικών) επιστημών και δημιουργεί έτσι μαθητές διχασμένες προσωπικότητες.
4. απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών για τη συμβολική καταδίκη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για τη συνεχόμενη και συνεχιζόμενη εκτροπή της από της κανόνες ηθικής συμπεριφοράς που η ίδια διατείνεται ότι πρεσβεύει (ακόμα και από τους νόμου του κράτους καθώς μαθαίνουμε από τα ΜΜΕ).
5. απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών για τη συμβολική καταδίκη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για την κραυγαλέα σιωπή της τότε και τώρα για όλες εκείνες τις ιστορικές στιγμές που η Ελλάδα και οι Έλληνες “τα έβρισκαν δύσκολα”. Πριν το ‘21, το ‘21, την εκστρατεία το 1920 στην Τουρκία, τη δικτατορία του Μεταξά, την τριπλή κατοχή από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα μετέπειτα γεγονότα που οδήγησαν στον εμφύλιο του ‘46-’49, το διωγμό των αριστερών μέχρι και πρόσφατα, τη στρατιωτική Χούντα το 1967. Αν θέλει κανείς μπορεί να εμπλουτίσει τη λίστα…
Σας προτρέπω όχι απλά να ζητήσετε απαλλαγή, γιατί κάτι τέτοιο θα έλυνε μόνο μερικά το πρόβλημα, αλλά να ζητήσετε… αλλαγή! (ας ελπίσουμε καλύτερη από αυτή που έφερε το ΠΑΣΟΚ του 1981!)
———
atheoi.ORG 
Νομίζω τα δύο πρώτα είναι τα καλύτερα.
Διαφωνώ όμως με το τελευταίο. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί θα πρέπει ως Έλληνας να έχω τέτοιες απαιτήσεις από την Εκκλησία. Αν υποστηρίζουμε ότι η πίστη ή η μη πίστη είναι ιδιωτικη υπόθεση (που είναι) γιατί θα πρέπει να απαιτούμε ή να περιμένουμε από ένα ιερατείο ενεργό ρόλο σε θέματα που δεν είναι της αρμοδιότητάς του.
Ακούγεται σαν παράπονο που θα είχε από τους γονείς του. Που από τη μία μπορεί να τους κατηγορεί ταυτόχρονα όμως και επειδή το αίμα νερό δεν γίνεται να είναι άνα πάσα στιγμή έτοιμος να αποκαταστήσει τις καλές σχέσεις. Με το επιχείρημα 5 ουσιαστικά παραδέχεται κανείς ότι η Εκκλησία έιναι όντως κατι σαν την προστάτρια του έθνους.
Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι η Εκκλησία είχε διαφορετική συμπεριφορά τις χρονικές περιόδους που αναφέρονται τι θα σήμαινε αυτό; Ότι καλώς έχουμε ημιθεοκρατία στην Ελλάδα;
Πολύ καλή η τοποθέτηση του κου Αντώνη Πολίτη, με βρίσκει σύμφωνο σε όλα σχεδόν τα σημεία της. Και πολύ καλή η ιδέα της ξεχωριστής ανάρτησης καθώς δίστασα να τη σχολιάσω στο thread για την απαλλαγή για να μην ξεκινήσω για μια ακόμα φορά άσχετη συζήτηση.
Το θέμα που εγείρει ο κος Πάρης Μπρούζος είναι υπαρκτό και σημαντικό. Αλλά μάλλον θα διαφωνήσω και με τους δύο προλαλήσαντες.
Πρώτον η εκκλησία δεν έμεινε σιωπηλή στις χρονικές περιόδους που αναφέρονται στο 5ο επιχείρημα του κου Πολίτη. Αντίθετα υποστήριξε σθεναρά τη χούντα των συνταγματαρχών του ’67, τις διώξεις των αριστερών κατά τη διάρκεια του εμφυλίου και τη δικτατορία του Μεταξά. Επίσης ο ρόλος της ήταν καθαρά προδοτικός κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και με δικές της ενέργειες καταπνίγηκαν στο αίμα όλες οι προσπάθειες για επανάσταση πριν το ’21. Για το ’21 μάλιστα έχει διατυπωθεί πολλές φορές δημόσια η θέση ότι η επανάσταση ήταν πρώιμη και ότι αν είχε προετοιμαστεί καλύτερα θα είχε λιγότερα θύματα. Προφανώς η εκκλησία είχε συμφέρον να προετοιμαστεί καλύτερα η επανάσταση, δεν είχε καταφέρει να αποκτήσει τίτλους ιδιοκτησίας από το Σουλτάνο για όλη την Ελλάδα…
Η τοποθέτηση του κου Πάρη Μπρούζου ενώ γίνεται με τη λογική ότι η εκκλησία δεν έπρεπε να είχε λόγο σε αυτές τις χρονικές περιόδους, νομίζω ότι δε λαμβάνει υπόψη της την πρασγματικότητα, που δεν είναι άλλη από το ότι η εκκλησία είχε τη δυνατότητα να παρέμβει δυναμικά με το ρόλο που είχε αποκτήσει (κακώς) στην ελληνική κοινωνία. Μια παρέμβαση που σε όλες τις περιπτώσεις βέβαια έγινε με σκοπό το όφελος της εκκλησίας και όχι του λαού.
Το 5ο επιχείρημα το θεωρώ μάλλον άσχετο. Αν δηλαδή η εκκλησία αριστερόφερνε δεν θα είχαμε και τόσο μεγάλο πρόβλημα; Αν οι παπάδες ήταν μπροστάρηδες στους αγώνες του λαού το μάθημα των θρησκευτικών δεν θα ήταν και τόσο δυσάρεστο;
Οι οποιεσδήποτε θρησκείες ανά τον κόσμο παρόμοια κάνουν. Ποιος πολιτικός τολμά να τους αγνοήσει χωρίς να κινδυνεύει να «μαυριστεί» στις επόμενες εκλογές;
‘Ετσι και το Πασοκ τη δεκαετία του ΄80 προσπάθησε αλλά κάπου κόλλησε. Anyway.
ΧΩΡΙΣΜΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε όλοι μας. Το μάθημα των θρησκευτικών είναι μόνο ένα κομμάτι αυτού του «διεστραμμένου» εναγκαλισμού. Βέβαια από την άλλη κάθε επιμέρους προσπάθεια βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση….
Πάντως, κι εμείς που διδαχθήκαμε υποχρεωτικά και υπό απειλές τη «θρησκεία της αγάπης», δεν χάσαμε πολλά. Είμαστε βέβαια πάντα ανοιχτόμυαλοι και καχύποπτοι σε ότι και από όποιον λεγόταν! Ενημερωθήκαμε έτσι για τις ανοησίες που ισχυρίζονται οι θεόπληκτοι και αποκτήσαμε τα εφόδια για να απαλλαγούμε από τις συνέπειες αυτού του προσηλυτισμού.
Αλλά και βραχυπρόθεσμα είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε πλάκες στο σχολείο. Ένας συμμαθητής μάλιστα που ρώταγε τον θεολόγο ιδιαίτερα προκλητικά, πιάστηκε, αμυνόμενος, στα χέρια μαζί του και τελικά έφυγε ο καθηγητής με σκισμένο σακάκι. Τα διηγούμαστε τώρα σε συγκεντρώσεις παλιών συμμαθητών και χαιρόμαστε που δεν βάλαμε το κεφάλι κάτω και το μυαλό στο ψυγείο!
Oι αθεοι θεολογοι που απλα διδασκουν θρησκευτικα (religious studies) και δεν κανουν χριστιανικη κατηχηση, τι φταινε;
Πόσοι άθεοι θεολόγοι διδάσκουν σήμερα στην Ελλάδα; Και είναι λίγο δύσκολο να μην θεωρηθεί κατήχηση το μάθημα με τη σημερινή του μορφή.
Τα θρησκευτικά είναι εξ ορισμού κατήχηση. Αλλιώς το μάθημα θα λεγόταν θρησκειολογία (αυτό σημαίνει και το religious studies ως ακαδημαϊκός τομέας). Ένας άθεος θεολόγος που διδάσκει θρησκευτικά είναι πρώτα ασυνεπής προς τον εαυτό του. Είναι σαν να λέμε «ένας δημοκράτης χυντικός» (κάτι σαν τον Χριστόδουλο δηλαδή…)
«Αλλιώς το μάθημα θα λεγόταν θρησκειολογία (αυτό σημαίνει και το religious studies ως ακαδημαϊκός τομέας). Ένας άθεος θεολόγος που διδάσκει θρησκευτικά είναι πρώτα ασυνεπής προς τον εαυτό του.»
Εχεις δικιο, θρησκειολογια ειναι η σωστη λεξη. Αντιθετα, η θεολογια ειναι υποκειμενικη, μελετη/διδαχη υπο το πρισμα της πιστης. http://en.wikipedia.org/wiki/Religious_studies
«Πόσοι άθεοι θεολόγοι διδάσκουν σήμερα στην Ελλάδα; Και είναι λίγο δύσκολο να μην θεωρηθεί κατήχηση το μάθημα με τη σημερινή του μορφή.»
Δυστυχως ξερω μονο εναν, που ισχυριζεται οτι υπαρχουν κι αλλοι. Και ναι η διδασκαλια των θρησκευτικων στην Ελλαδα ειναι πολυ πισω, αν και πολυ καλυτερα και χαλαρωτερα απο καποιες οχι-και-τοσο-μακρινες εποχες.
Θυμαμαι πριν καμποσα χρονια οταν για πρωτη φορα προσθεσαν στο μαθημα επιπλεον θρησκειες, ενω ως τοτε ηταν αποκλειστικα Ορθοδοξος Χριστιανισμος με λιγοστες αναφορες σε αλλα Χριστιανικα δογματα, Χριστοδουλος και σια διαμαρτηρονταν.
Γιατί; Αφού έτσι και αλλιώς ποτέ δεν υποχρεώθηκε αλλόθρησκος να συμμετάσχει.
Πάντως να παρατηρήσω οτι όσο με ζήλευαν οι συμμαθητές μου για το γεγονός οτι είχα μια ώρα ελεύθερη, άλλο τόσο εγώ τους ζήλευα για το άνετο 20αρι που ανέβαζε τον Μ.Ο. τους. (να μια πλευρά που κανείς σας δεν την σκέφτηκε 🙂 ).
Kalo tha itan na didasketai i thriskologia. To na gnorizeis gia alles thriskies einai na gnorizeis alles koultoures. Akros endiaferon.
@abravanel, ego den eiha parei POTE 20 sta thriskeftika! Den einai dikaio, borei na ftegan kai oi erotiseis mou omos 🙂
xehasa ba balo onoma, xanthia sou leei meta!
καλα ολα αυτα που λετε αλλα μηπως θα πρεπει να δουμε και το αντικτυπο που θα εχει η κινηση αυτη σε σχεση με τον σχολικο περιγυρο του παιδιου μας?Πως δηλαδη πιστευεται οτι θα βιωση το παιδι την διαφορετικοτητα του να απεχει απο το μαθημα που παρακολουθητε απο την συντριπτικη πλειοψηφια των αλλων μαθητων,πως μπορουμε να το προστατεψουμε,τι θα επρεπε ισως να αντιπαραβαλουμε ωστε να μην νιωση το σκληρο προσωπο τον συμμαθητων του(μιλαω βασικα για το δημοτικο περισσοτερο)
@προπαιν: Με το υπάρχον καθεστώς πιστεύω ότι η καλύτερη προστασία είναι η παρέα άλλων παιδιών που έχουν πάρει επίσης απαλλαγή 😉 Strength in numbers με λίγα λόγια. Άλλο να έχει πάρει απαλλαγή 1 παιδί και άλλο να έχουν πάρει 5 λχ.
Κατ ‘εμέ, στις μικρότερες ηλικίες για να γίνει αυτό παίζει ρόλο η ενημέρωση των γονέων πρώτα απ’όλα.
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11807&subid=2&pubid=1364531&tag=7948
Πάντως νομίζω το καλύτερο είναι η μετατροπή του μαθήματος από κατήχηση απλώς σε θρησκειολογία. Δεν θεωρώ σωστό να μη ξέρει κανείς τι έχει συμβεί από θεολογικής άποψης στην ανθρώπινη ιστορία.
for simon says
απο προσωπικη πειρα σας λεω οτι τα παιδια που εχουν κανει αιτηση ειναι απο 0-2 το μαξ .και
αυτα προερχονται απο διαφορετικες ηλικιες σε πολλες περιπτωσεις !
το ιδιο ελαχιστος ειναι και ο διαθεσιμος χρονος που μπορουμε η πλειοψηφια τον γονεων να αφιερωσουμε για να αντιπαρατεθουμε στην προπαγανδα και το πλυσιμο εγκεφαλου που βιωνουν τα παιδια
Γενικά, αλλά και ιδιαίτερα σε σχέση με το -υπαρκτό- πρόβλημα που αναφέρει ο προπαιν, πιστεύω ότι όλη αυτή η συζήτηση κινείται σε λανθασμένη κατεύθυνση. Αντί να μιλάμε για απαλλαγή από το μάθημα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι απαράδεκτο να διδάσεκται το συγκεκριμένο μάθημα σε μια χώρα που θέλει να λέγεται πολιτισμένη. Τι σχέση έχει η ομολογιακή κατήχηση με το πνεύμα της δημόσιας εκπαίδευσης; Όπως δεν υπάρχουν στο σχολείο ειδικά μαθήματα για τον Κομμουνισμό, τον Καπιταλισμό, ή κάποια ποδοσφαιρική ομάδα, έτσι δεν έχει καμία θέση και η χριστιανική ιδεολογία ως μάθημα. Η θρησκειολογία είναι φυσικά κάτι πολύ διαφορετικό, θα έλεγα ακριβώς το αντίθετο της θεολογίας. Περιγράφει και εξετάζει επιστημονικά τις ανθρώπινες πεποιθήσεις και ενέργειες (όπως η ψυχολογία), ενώ η θεολογία προπαγανδίζει ιδέες επικαλούμενη την παράδοση και τη… θεία αποκάλυψη (όπως ο Γκεμπελισμός ή ο Μακαρθισμός). Πρόκειται για ένα μάθημα το οποίο όχι μόνο είναι άχρηστο (τη στιγμή που θα μπορούσαν να διδάσκονται άλλα πολύ σημαντικά μαθήματα όπως γενετική, οικολογία, ανθρωπολογία κτλ.), αλλά και επικίνδυνο, γιατί καλλιεργεί τη μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό και τον φνατισμό. ΑΥΤΟ είναι το μείζον πρόβλημα, και όχι απλώς η εξαίρεση από το μάθημα. Στην τελική ανάλυση, το ζητούμενο είναι να προστατευθούν τα μικρά παιδιά από την προπαγάνδα. Οι χριστιανοί γονείς στη συντριπτική πλειοψηφία τους δεν θα υπέγραφαν ποτέ την απαλλαγή, οπότε το πρόβλημα παραμένει…
Κλείνω τον σχολιασμό σε αυτό το post. Μην ανησυχείτε, η κουβέντα συνεχίζεται εδώ.